Właściwości fizjologiczne adrenaliny sprawiają, że może ona znaleźć zastosowanie w różnych stanach chorobowych. Ze względu na silne działanie na układ sercowo-naczyniowy podawanie adrenaliny wymaga zacho-
– 150 wania ostrożności. W jej stosowaniu obowiązują podobne przeciwwskazania jak w przypadku innych amin katechoiowych. Podstawowe objawy niepożądane stanowią niebezpieczne tachyarytmie komorowe, dolegliwości dławicowe, nadmierny wzrost ciśnienia krwi. Mimo to w wybranych sytuacjach klinicznych lek pozostaje nadal przydatny.
W leczeniu dychawicy oskrzelowej dostępność wielu różnorodnych preparatów sprawia, że epinefryna (adrenalina) jako silny lek rozkurczający oskrzela bywa używana obecnie tylko wyjątkowo, w trudnych do opanowania napadach duszności bronchospastycznej. Wskazaniem do doraźnego podania epinefryny pozostaje wstrząs anafilaktyczny, w którym szybkie działanie oraz powszechna dostępność leku mogą decydować często o uratowaniu życia chorego. Ze względu na wpływ arytmogenny epinefryny unika się stosowania jej u osób z chorobami układu krążenia. Jednak w przypadkach znacznej bradykardii lub w ostrych zaawansowanych zaburzeniach przewodzenia przedsionkowo-komorowego, przy niedostępności innych leków, podanie epinefryny jest usprawiedliwione. Epinefryna może być ponadto wykorzystana w stanach ciężkiej hipogli- kemii, kiedy niemożliwe jest natychmiastowe dożylne podanie glukozy. W wymienionych sytuacjach lek stosuje się zwykle podskórnie lub dożylnie w dawce 0,3-0,5 mg lub w wolnym wlewie dożylnym w stężeniu 1-2 mg/500 ml, stale monitorując rytm serca.
Szczególnym wskazaniem do podania epinefryny jest nagłe zatrzymanie krążenia. W asystolii lub migotaniu komór z niskim napięciem i nieregularnym kształtem fal, w celu poprawienia szans defibrylacji, lek stosuje się dosercowo lub dożylnie w dawce C,5-1 mg. W zatrzymaniu krążenia zalecane bywa podawanie epinefryny nawet bez potwierdzenia elektrokardiograficznego, gdy opóźnienie wynikające z przejściowej niedostępności aparatury elektrycznej mogłoby pozbawić chorego szansy przywrócenia skutecznej czynności serca.
Epinefryna jest również stosowana w leczeniu miejscowym w celu opanowania przekrwienia lub krwawienia z błon śluzowych i tkanek oraz w znieczuleniu miejscowym jako dodatek do środków znieczulających.
Komentarze