Człowiek posiada tendencje poli-i monogamiczne (poli-i monoandryczne) górujące na przemian nad sobą. Ostateczny wynik zachowania się człowieka w dążeniu do dotrzymania wierności seksualnej lub jej złamania jest wypadkową działania wszystkich powyżej opisanych czynników, tj. tendencji pozaseksuałnych do zmian, stanu uczuć i ich integracji z popędem seksualnym, aktualnej sytuacji życiowej, siły popędu seksualnego, siły hamulców psychicznych i możliwości uregulowanego zaspokajania popędu seksualnego. Nie istnieją jakieś jednolite, samoistne, stworzone przez naturę czynniki, które mogłyby warunkować poli- lub monogamiczność popędu seksualnego.
W przypadkach tendencji pozaseksuałnych i aktualnej sytuacji życiowej, sprzyjających monogamii, istnienia uczucia miłości, słabego popędu seksualnego, silnych hamulców psychicznych i możliwości uregulowanego zaspokojenia popędu seksualnego z obiektem miłości – ewentualność nawiązania kontaktu seksualnego z innym partnerem jest znikoma, a zatem człowiek zachowywać się będzie tak, jak gdyby jego „popęd” był monogamiczny. Natomiast w przypadkach tendencji pozaseksu- alnych i aktualnej sytuacji życiowej, sprzyjających poligamii, braku uczucia miłości, silnego popędu seksualnego, braku możliwości jego regularnego zaspokajania oraz słabych hamulców psychicznych – dotrzymywanie wierności jednemu partnerowi napotyka trudności. Między tymi skrajnymi układami znajduje się niezliczona liczba form i układów przejściowych, w których jedne czynniki sprzyjają dochowaniu wierności, a inne oddziaływają w kierunku jej złamania. Takie lub inne za- chowanie się człowieka jest wypadkową działania wszelkich wymienionych czynników. Jeśli przy tym weźmiemy pod uwagę fakt, że siła poszczególnych czynników ustawicznie zmienia się w rozwoju osobniczym człowieka, wskutek czego zmienia się też wektor będący wypadkową ich działania – otrzymamy dynamiczny i rzeczywisty obraz zachowania się człowieka w życiu seksualnym, odnośnie do dochowania lub niedochowania wierności jednemu partnerowi.
Komentarze