– 1. W kryminologii współczesnej wykształcił się ostatnio dział „wikti- mologiczny”, tj. nauka o ofiarach przestępstwa, o ich cechach, postawach, zachowaniu przed, w trakcie i po przestępstwie itp. W kwestii zgwałceń zagadnienia wiktimologiczne mają szczególną doniosłość,
– 2. Ofiarami zgwałceń są z reguły kobiety (ok. 95 – 98%), Nieraz mężczyźni stają się przedmiotem gwałtu homoseksualnego, zwłaszcza w warunkach izolacji więziennej (Giza, 1971).
Wiek ofiar jest młody lub bardzo młody. Z badań Grzywo-Dąbrow- skiego z lat 1918 – 1926 dotyczących Warszawy wynika, że 30% ofiar było w wieku 16 – 20 lat oraz 30% w wieku 21 – 25 lat. Wiek ofiar ciągle się obniża. Młynarczyk (1969) podaje, że w 20% wiek ofiar zgwałceń nie osiągnął 16 lat z danych Leszczyńskiego wynika, że dziewczęta w wieku 15 -17 lat stanowiły 34% ofiar (lata 1964 – 1965), a 24% było w wieku 18 – 21 lat. Podobnie w NRD – 50% ofiar zgwałceń było w wieku do 18 lat. Według Rascha 93% ofiar było w wieku 12-23 lat.
Ofiarami zgwałceń padają zazwyczaj panny, niezamężne kobiety 25% ofiar było bez zawodu, 30% miało zaledwie wykształcenie podstawowe, nieraz niepełne. Te wskaźniki łączą się z młodym wiekiem ofiar. Ofiary nieraz znajdowały się w czasie zgwałcenia pod wpływem alkoholu, uczestnicząc w zabawach razem ze sprawcami. Wyniki badań, zawarte w pra- cach magisterskich, wskazują, że takie sytuacje bywają nierzadkie. Wówczas udowodnienie oskarżonemu winy napotyka poważne przeszkody.
– 3. Istotną kwestią wiktimologiczną jest wzajemny stosunek między sprawcą a ofiarą, różnica wieku, stwierdzenie, czy pozostawali na stopie zażyłości, koleżeństwa itp. Badania na ten temat są zupełnie fragmentaryczne. Jak wskazują wyniki badań Rascha (1965), przeważnie sprawcy i ofiary należą do tej samej grupy społecznej. Różnica wieku jest na ogół niewielka, 41% ofiar znało już przedtem swoje ofiary. Odsetki wypadków, gdy między sprawcą a ofiarą była zawarta znajomość, są zresztą różne. Według M.L. (1969), w 63% zgwałceń znajomość między sprawcą a jego ofiarą poprzedzała czyn. Z badań szczegółowych i kronik sądowych wiemy, że najczęściej sprawcy starają się nawiązać znajomość z przygodnie spotkanymi dziewczynami i albo zwabiają je do ustronnego miejsca, albo też zapraszają na wspólną zabawę, która kończy się orgiami i gwałtem.
Komentarze