W sprawozdaniu Federalnego Ministerstwa Pracy i Spraw Socjalnych (RFN) z 1973 r., zawierającym zestawienie wypadków w czasie pracy w latach 1949 i 1971, stwierdzono, że w przemyśle najwięcej wypadków zdarzało się około godziny 11.00 (więcej niż 11%) oraz po godzinie 15.00 (10% wypadków), zaś w rolnictwie około godziny 11.00 (8,5%) i po godzinie 16,00 (więcej niż 10% wypadków). Moment rozpoczęcia pracy w czasie dnia ma znaczenie drugorzędne, gdyż między szóstą a siódmą godziną pracy jest mniej wypadków (8%) aniżeli między czwartą a piątą godziną pracy (11-12%). Według Mullera-Limmrotha (1965) najwięcej wypadków drogowych zdarza się w nocy, między godzinami 3.00 a 5.00 ich liczba w mniejszym stopniu zależy od czasu trwania jazdy. Robotnicy zmianowi (Bjerner, Swenson, 1953 Conroy, 1967 Conroy i wsp., 1970 Luce, 1970), personel lotniczy i inni ludzie uczestniczący w lotach transkontynentalnych (Gerritzen i Strengers, 1974 Hauty Adams, 1966 a-c Klein, Wegmann, 1974 Sothern, 1974) nie mogą dostosować w pełni swego biorytmu do nowej sytuacji (zależy to również od cech osobowości), co po krótszym lub dłuższym czasie wiedzie do zaburzeń emocjonalnych i psychosomatycznych. Po transkontynental- nym locie dolegliwości pojawiają się dopiero po powrocie do warunków wyjściowych.
Bardzo interesujące jest badanie Lunda (1974 a, b) nad desynchro- nizacją biorytmu wynikającą z braku możliwości obiektywnego mierzenia czasu. Wystąpiła ona u 110 osób badanych. Dobowa aktywność ba-
Komentarze